لشکر عملیاتی ۲۵ کربلا، که به اختصار لشکر ۲۵ کربلا نامیده میشود، یکی از یگانهای رزمی پیاده نیروی زمینی سپاه پاسداران است که زیر نظر قرارگاه غدیر فعالیت میکند. ستاد فرماندهی این لشکر در شهر ساری، استان مازندران مستقر میباشد. این یگان در سال ۱۳۶۰ در دوران جنگ عراق با ایران و تحت عنوان تیپ ۲۵ کربلا تأسیس شد و نخستین فرماندهی آن بر عهده سردار مرتضی قربانی بود. نیروهای این لشکر عمدتاً از استانهای مازندران و گلستان و گیلان تأمین میشوند و در طول جنگ، نقشی فعال در ۲۲ عملیات ایفا کردند. در حال حاضر، سرتیپدوم پاسدار عبدالله صالحی فرماندهی لشکر ۲۵ کربلا را بر عهده دارد. ۱ - تاریخچه شکل گیری لشکر ۲۵ کربلا[ویرایش]پس از عملیات ثامنالائمه در سال ۱۳۶۰ و بهدستور فرماندهان سپاه پاسداران، مأموریت عملیات طریقالقدس به مرتضی قربانی محول شد. برای این منظور، تیپ ۲۵ کربلا و چند تیپ دیگر در سپاه تشکیل شدند. در آغاز، عمده نیروهای تیپ ۲۵ کربلا از استان اصفهان بودند، هرچند نیروهایی از مناطق دیگر نیز حضور داشتند. در عملیات فتحالمبین در سال ۱۳۶۱، تعداد زیادی از اعضای این تیپ از استانهای شمالی تأمین شدند و برخی فرماندهان مازندرانی نیز در فرماندهی گردانها نقش داشتند. پس از این عملیات، تیپ ۲۵ برای عملیات بیتالمقدس آماده شد، که در آنجا هم بخش عمدهای از نیروها از استانهای شمالی تأمین شدند. در این عملیات، استانهای شمالی با تقریبی ده گردان پیاده شرکت کردند که عمدتاً در تیپ ۳۷ نور، تیپ ۲۲ بیتالمقدس و تیپ ۲۵ کربلا حضور داشتند. در پی این تغییرات، تأمین نیروهای تیپ ۲۵ بهطور رسمی به استانهای شمالی واگذار شد و در عملیات رمضان در سال ۱۳۶۱، بیشتر نیروهای این تیپ از سه استان شمالی تأمین شدند. پس از عملیات بیت المقدس و تا پایان عملیات محرم، فرماندهی تیپ ۲۵ کربلا بر عهده سردار قربانی بود. در این مدت، تیپ به لشکر ۲۵ کربلا ارتقا یافت و فرماندهی آن به سردار عبدالعلی عمرانی واگذار شد. عمرانی پیش از عملیات والفجر مقدماتی در سال ۱۳۶۱، در یک عملیات شناسایی در جنگلهای امقر فکه بر اثر ترکش مین والمر به درجه جانبازی نائل شد. همچنین، سردار صادق مزدستان فرمانده تیپ مکانیزه لشکر نیز در همین زمان به شهادت رسید. پس از این حوادث، سردار علی ییلاقی مسئولیت فرماندهی لشکر را به عهده گرفت، اما وی نیز سخت مجروح شد. در پی آن، سردار کمیل کهنسال عهدهدار هدایت لشکر شد. سپس، قبل از عملیات والفجر چهار در سال ۱۳۶۲، سردار محمد حسن کوسهچی به فرماندهی لشکر منصوب گردید و مسئولیت وی تا پایان عملیات بدر ادامه یافت. پس از این عملیات، فرماندهی لشکر در خرداد ۱۳۶۴ دوباره به سردار مرتضی قربانی محول شد و او تا پایان جنگ تحمیلی به این مسئولیت ادامه داد. ۲ - خط شکن و خط نگهدار[ویرایش]لشکر ۲۵ کربلا یکی از یگانهای اولیهای است که از زمان تاسیس سازمان رزم سپاه، به وجود آمد و شکل گرفت. این یگان با هدف انجام نخستین تجربه عملیاتی خود در عملیات طریقالقدس، که به عنوان نقطه آغاز عملیاتهای منظم سپاه پاسداران شناخته میشود، تحت عنوان تیپ ۲۵ کربلا مشارکت کرد. از آن زمان تا عملیات محرم، این یگان همواره به عنوان یک واحد تهاجمی مورد توجه فرماندهان عالیرتبه سپاه قرار گرفت. بر اساس اظهارات سردار محسن رضایی، پس از یک سری عملیات تهاجمی ناموفق ایران در اوایل جنگ عراق با ایران، تصمیم به تشکیل چند تیپ جدید در سپاه و ایجاد یک لشکر ویژه اتخاذ شد. لشکر کربلا در ادامه به عنوان لشکر ویژه و خطشکن انتخاب گردید. تیمی متشکل از زینالعابدین (چنگیز) کیانمهر، حسین بصیر، محمدحسن طوسی و دیگر فرماندهان مازندرانی، مسئولیت این لشکر را بر عهده داشتند و سپس عبدالعلی عمرانی و علیاکبر ییلاقی اشرفی به عنوان فرماندهان آن منصوب شدند. در این دوره، این یگان به نام لشکر ویژه ۲۵ کربلا (یا لشکر ۲۵ ویژه کربلا) شناخته شد. لشکر ۲۵ کربلا، که از رزمندگان استان مازندران تشکیل میشد، در عملیات والفجر ۸ موفق به فتح شبهجزیره فاو گردید. ژنرال عراقی، ماهر عبدالرشید، این واحد را «عقرب سیاه» توصیف کرده بود که باید نابود شود، که احتمالاً اشاره به لباس سیاه قورباغهای آنها در حین عملیات داشت. در زمان بازآرایی واحدهای نیروی زمینی سپاه در سال ۱۳۸۷، این لشکر با بسیج استان مازندران ادغام گردید و سپاه کربلا استان مازندران را تشکیل داد. ۲.۱ - لشکر ویژه در بیانات امام خامنه ایبیانات امام خامنهای حفظه الله تعالی به عنوان یکی از اسناد بسیار مهم در تحلیل نقش رزمندگان در دوران جنگ به شمار میرود. ایشان در اشاره به لشکر ۲۵ کربلا فرمودهاند: «لشکر ۲۵ کربلا، یک لشکر قوی، قدرتمند، خط شکن و خط نگهدار بود» ۲.۲ - تیپ ۲۸ زرهی صفراین تیپ قبل از عملیات والفجر ۸ به لشکر ۲۵ کربلا ملحق شد و با پیوستن آن به لشکر ۲۵؛ نام آن به لشکر ویژه ۲۵ کربلا تغییر یافت ۳ - جنگ عراق با ایران[ویرایش]نام لشکر ۲۵ کربلا در تاریخ عملیاتهای دفاع مقدس با درخشش قابل توجهی ثبت شده است. از عملیات ثامن الائمه که در تاریخ ۰۵/۰۷/۱۳۶۰ اجرا شد تا عملیات بیت المقدس هفت در منطقه عمومی شلمچه، تنها بخشی از دلاوریها و فداکاریهای نیروهای آن لشکر را به تصویر میکشد. در این مقاله، به نام برخی از این عملیاتها اشاره شد. هرچند هیچ سند و آماری نمیتواند لحظهای را به تصویر کشد که خطشکنان غواص با شجاعت از دل امواج خروشان اروند عبور کردند، دشمن را در پشت دژی به ظاهر نفوذناپذیر غافلگیر کرده و شبهجزیرهی استراتژیک فاو را به تصرف درآوردند. همچنین، هیچ جدولی نمیتواند احساسات عمیق و نجوای شبانه رزمندگان لشکر ۲۵ کربلا در هفت تپه را منتقل کند. ۴ - نبرد در سوریه[ویرایش]در تاریخ ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۵، تعداد ۲۰۰ نفر از اعضای لشکر ۲۵ کربلا مازندران در شهرک خانطومان برای دفاع از شهر حلب در برابر ۲۰۰۰ نفر از نیروهای مخالف دولت سوریه به نبرد پرداختند. این درگیری منجر به شهادت ۱۳ نفر از نیروهای لشکر ۲۵ کربلا گردید. ۵ - فرماندهان[ویرایش]سردار مرتضی قربانی سردار عبدالعلی عمرانی سردار صادق مزدستان سردار علی ییلاقی اشرفی سردار کمیل کهنسال سردار محمدحسن کوسهچی (۱۳۶۲ تا ۱۳۶۴) سردار احمد سوداگر (۱۳۷۲ تا ۱۳۷۸) سردار غلامحسین غیبپرور (۱۳۸۲ تا ۱۳۸۴) سردار علی شالیکار (۱۳۸۴ تا ۱۳۸۷) سردار حمیدرضا رستمیان ردههای این صفحه : یگان های سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
|